Każdy potencjalny klarnecista stoi przed dylematem zakupu pierwszego instrumentu.
Jedną z głównych cech, którą musi wybrać to rodzaj materiału z którego zbudowany jest instrument.
Do wyboru mamy ABS, czyli materiał syntetyczny (rodzaj plastiku) oraz drewno (najczęściej grenadilla).
Oczywiście materiał ABS został wprowadzony jako tańszy i (paradoksalnie) wytrzymalszy zamiennik tradycyjnego budulca naturalnego. Co jednak straciliśmy przez tą zamianę?
Na pewno jakość brzmienia - jakkolwiek by producenci się nie starali, jakkolwiek by nie próbowali upodobnić ABS do drewna (zwłaszcza wizualnie) - plasuje klarnety drewniane wyżej.
Ich ton jest bardziej szlachetny, ma więcej harmonicznych, brzmią pełniej i "doroślej".
Czy jest to idealne rozwiązanie? Nie zawsze. W orkiestrach dętych na przykład ceni się klarnety z ABS ze względu na wytrzymałość na warunki pogodowe (zwłaszcza szybkie zmiany temperatury). Klarnety drewniane gdy są przesuszone lub doświadczą nagłych zmian temperatury potrafią pękać, a naprawa jest trudna i kosztowna. Dodatkowo niektóre flety z ABS mają brzmienie, które lepiej przebija się przy grze na zewnątrz (brzmią zazwyczaj nieco jaśniej niż drewniane).
No dobrze, ale czy w takim razie jesteśmy skazani na na wady i zalety obu rozwiązań i pozostaje nam je zaakceptować?
Nie do końca. Yamaha przygotowała dla nas model łączący oba światy.
YAMAHA YCL-450M sprawdź
Model YCL-450 został wprowadzony na rynek na początku lat 2000-tych (zastąpił model YCL-32). Jest to model dla średniozaawansowanych, w klasycznej konstrukcji 17/6, celowany na polskim rynku dla uczniów II stopnia szkoły muzycznej. Kilka lat temu Yamaha postanowiła wprowadzić jego specjalną wersję M, która dodatkowo ma wewnątrz korpusu cienką warstwę syntetyczną (Duet+). Pomaga to zwiększyć wytrzymałość drewna i daje nam nieco więcej pewności w kwestii codziennego użytkowania klarnetu. Nie musimy się już tak martwić stanem wilgotności powietrza czy graniem na zewnątrz (oczywiście wszystko w granicy rozsądku). Oprócz tego klarnet YCL-450M to nadal ten sam bardzo dobry instrument, który doceniają studenci na całym świecie. Łączy przyjemne, ciepłe brzmienie i lekkość zadęcia z doskonałą intonacją, za którą nauczyciele i muzycy tak bardzo cenią Yamaha. Oczywiście w tym segmencie dostajemy posrebrzane klapy, regulowaną podpórkę kciuka a także regulowaną mechanikę, taką jak w wyższej serii 600. Dodatkowo w stosunku do standardowego modelu YCL-450, wersja 450M ma delikatnie zmieniony kształt górnej części korpusu, przez co łatwiej wydobyć na nim wysokie dźwięki. Jak widać Yamaha nie spoczywa na laurach i już dopracowane instrumenty stale udoskonala.
YAMAHA YCL-255S sprawdź
Model YCL-255S to już klasyka gatunku od ponad 10 lat. Zastąpił wysłużone modele YCL-21 i YCL-23. Jako, że mamy do czynienia z instrumentem szkolnym, Yamaha zdecydowała się na zastosowanie w nim materiału ABS. Jest to materiał syntetyczny, o bardzo dobrym właściwościach akustycznych i wysokiej wytrzymałości. Idealnie sprawdził się w instrumentach, które niewprawni użytkownicy mogą łatwo uszkodzić (świadomie i nieświadomie). Dodatkowo okazał się dość łatwy w zadęciu, co tylko pomogło ugruntować jego pozycję - dziś praktycznie każdy klarnet w segmencie do 3-4 tys zł jest wykonany z ABS. Producenci potrafią nawet nadać mu strukturę przypominającą drewno! Niestety, jak przy każdej oszczędności i użyciu materiału syntetycznego zamiast naturalnego, ucierpiała nieco "jakość" brzmienia. Klarnety z ABS nie brzmią źle - zwłaszcza te od dobrych producentów jak np. Yamaha - ale doświadczony muzyk od razu zauważy braki w harmonicznych, gorszą selektywność i płynięcie dźwięku przy szybszych partiach oraz ograniczenia rejestrowe. Nie po to jednak je stworzono! Jeżeli potrzebujemy solidnego instrumentu, a warunki w których gramy bywają różne (np. w orkiestrze dętej), to Yamaha YCL-255S jest jednym z najlepszych klarnetów na rynku. Yamaha przez dziesięciolecia zdobywała doświadczenie i zaoferowała naprawdę dobry instrument. Śmiało możemy potwierdzić, że obok Buffet B12/Prodige, Yamaha YCL-255S to nasz główny kandydat do najlepszego klarnetu dla początkujących - pierwszy wygrywa barwą, drugi jakością mechaniki. A propos mechaniki - Yamaha przez kilka lat oferowała ten model w dwóch wersjach, z klawiszami niklowanymi i posrebrzanymi. Obecnie zdecydowano się na odejście od niklu z przyczyn zdrowotnych (uczula) i na placu boju pozostał (lepszy naszym zdaniem) model srebrzony YCL-255S (litera S oznacza właśnie srebrzenie). Praca i wytrzymałość poszczególnych elementów jest na bardzo dobrym poziomie, a ewentualny serwis przeprowadza się szybko i przyjemnie. Jest to jeden z niewielu klarnetów dla początkujących, w których opłaca się wykonać remont kapitalny. Yamaha YCL-255S to również konstrukcja 17/6.
Reasumując na wybór klarnetu oczywiście nadal wpływa rodzaj materiału, zwłaszcza pod względem jego brzmienia, ale Yamaha modelem YCL-450M zapewniła osobom obawiającym się używania klarnetu z korpusem z delikatnego drewna instrument o ponadprzeciętnym brzmieniu i pracy mechaniki, przy którym możemy trochę przymknąć oko na warunki użytkowania i pozwolić sobie na chwilę zapomnienia w kwestii konserwacji.
ps. materiał ABS zastąpił tzw. ebonit, czyli utwardzaną gumę (używaną też do produkcji wyższej klasy ustników do klarnetów i saksofonów). Zdania na temat jakości ABS vs ebonit są podzielone, ale generalnie utarło się plasowanie ich razem jako klarnetów "plastikowych" (chociaż ebonit jest pochodzenia naturalnego).